Galatasaray

Galatasaray Spor Kulübü 1905 yılında, Ali Sami Yen
önderliğinde Galatasaray Lisesi'nde Türkiye'nin ilk futbol takımı olarak
kurulmuştur. Kurucuları: Ali Sami Yen, Asım Tevfik Sonumut, Emin Bülent
Serdaroğlu, Celal İbrahim, Bekir Sıtkı Bircan, Reşat Şirvanizade, Refik Cevdet
Kalpakçıoğlu, Abidin Daver.

??
Galatasaray Spor Kulubü, merkezi İstanbul'da olan, özellikle

İstanbul, Marmara Bölgesi'nde il ve
Türkiye'nin en büyük kenti. Tarih boyunca çeşitli imparatorluklara başkentlik
yapan şehir, 133 milyar dolarlık yıllık üretimiyle Dünyada 34. sırada yer alır.
Türkiye'nin kültür ve finans merkezidir. İstanbul, 41° K, 29° D koordinatlarında
yer alır. Marmara kıyısı ve İstanbul Boğazı (Boğaziçi) boyunca, Haliç'i de
çevreleyecek şekilde Türkiye'nin kuzeybatısında kurulmuştur.
...Tümünü okumak için linke tıklayınız.

Profesyonel Futbol
Takımı ile ünlü, Türk spor kulübüdür.


1905 yılında
Ali Sami Yen ve arkadaşları tarafından,
öğrenci oldukları
Galatasaray
Lisesi'nde kurulan kulüp,
futbol branşında şu ana kadar 17 kez
Türkiye Ligi şampiyonu olmuş;
2000 yılında
da
UEFA Kupası ve
UEFA Süper Kupası'nı kazanmıştır.
Galatasaray ayrıca
Uluslararası
Futbol Tarihi ve İstatistikleri Federasyonu (IFFHS-International
Federation of Football History & Statistics) tarafından yapılan
"Dünyanın en iyi futbol kulüpleri" istatistik çalışmasında,
2000 Ağustos ayı en iyi takımı
2001 Ocak ayında ise puan sıralamasında 1. sıraya
yükselerek ayın lideri olmuş ve dünyadaki seçkin futbol kulüpleri arasındaki
yerini almıştır.

Galatasaray UEFA Kupası'nı yenilmeden ve
Şampiyonlar Ligi gruplarını 3. olarak
bitirip kazanan tek takımdır. 1999-2000 yılında, UEFA Kupası finalinde
İngiltere'nin
Arsenal
kulübünü penaltılarla yenerek, bir Avrupa Kupası kazanan ilk ve tek
Türk futbol kulübü olmuştur.
Galatasaray aynı yıl; Super Kupa'yı da
Real
Madrid'i 2-1 yenerek kazanmıştır. Avrupa'da en fazla başarı yakalamış Türk
takımı olan Galatasaray'ın Avrupalı rakiplerine oranla mütevazı olarak görülen
kadrosuyla kazandığı UEFA Kupası ve Süper Kupa dünyada büyük bir başarı olarak
görülmüş, böylece Galatasaray adı tüm dünya tarafından tanınan bir marka hâline
gelmiş ve kulüp dünya çapında büyük bir taraftar topluluğu kazanmıştır.Şuan ise
Galatasaray UEFA kupasında mücadele ediyor İlk maçında Olmpiaskosu Harry
Kewellın attığı golle 1-0 kazanmıştır.

Kuruluş

1905 yılında, Ali Sami Yen
önderliğinde Galatasaray Lisesi'nde Türkiye'nin ilk futbol takımı olarak
kurulmuştur.

Kurucuları:
Ali Sami Yen, Asım
Tevfik Sonumut, Emin Bülent Serdaroğlu, Celal İbrahim, Bekir Sıtkı Bircan, Reşat
Şirvanizade, Refik Cevdet Kalpakçıoğlu, Abidin Daver.

Galatasaray Spor
Kulübü,
Türk Spor
Tarihi'ndeki öncü olma özelliğini hiç kuşkusuz içinden doğduğu ve gene öncü
bir kurum olan
Galatasaray
Lisesi'nden (Mektebi Sultani) almıştır. Okul ile kulüp arasındaki koparılmaz
bağ, yadsınamayacak bir gerçeklik ve övünç kaynağıdır.

Devlet adamı
yetiştirmek amacıyla
Sultan İkinci Beyazıt tarafından
1482'de kurulan mektep, adını kurulduğu bölgeden alır ve "Galata Sarayı" olarak
anılmaya başlar. Okul modern konumuna 1 Eylül 1868'de Sultan Abdülaziz döneminde
kavuşur. Okul' un yeniden yapılanmasıyla birlikte, Türkiye'de de gerçek
anlamıyla ilk sportif çalışmalar başlamış olur ve okulda Beden Eğitimi dersi
jimnastikçi 'Monsieur Curel' tarafından eğitim programına konur. Bu atılımlar
gerçekten bir devrim niteliği taşımaktadırlar. Curel, modern aletler eşliğinde
çalıştırdığı öğrencileri sportif açıdan geliştirirken, onlar için Kağıthane'de
bir idman Bayramı düzenler. Yıl 1870'tir. Bu etkinlikte başarı gösteren
sporcular değişik ödül ve madalyalar kazanır ve yarışmaların sonunda öğrencilere
"kuzulu pilav" verilir. Bu da, sonraki yıllarda bir başka geleneğin başlangıcını
oluşturur.

Curel'den sonra görevi devralan yabancı spor hocaları (M.
Moiroux, Signor Martinetti, Stangali gibi), jimnastik ve atletizmin yanı sıra,
değişik branşlara da eğilerek (yüzme, kürek, aletli jimnastik), bir ilki daha
başlatmış olurlar. Bu çalışmaların ürünü çok geçmeden alınmaya başlanır ve adı
Türk Spor Tarihi'ne altın harflerle yazılan Faik Üstünidman'ın yanı sıra,
Binbaşı Mazhar Kazancı, Abdurrahman ve Ahmet Robenson kardeşler GSL'nde görev
alıp, izcilik, tenis, hokey gibi spor dallarının öğrenciler arasında
yaygınlaşmasını sağlarlar. Özellikle Üstünidman'ın ön ayak olmasıyla, öğrenciler
futbolla tanışırlar. Ama oynanan futbol, bir kör dövüşünden farklı olmayan ve
kural tanımayan bir koşuşturmayı andırmaktadır. Ama futbol GSL' nin Tören
Kapısı'ndan adımını atmış ve tam bir salgına dönüşmüştür.

1901 yılında
İstanbul'da yaşayan iki İngiliz, James Lafontaine ve Horace Armitage, Rum ve
İngiliz oyunculardan oluşan Kadıköy Futbol Kulübü'nü kurmuşlar ama 1903'te
takımdaki İngilizler bir anlaşmazlık sonucu ayrılarak Moda Kulübü'nü
oluşturmuşlardır. 1904 yılında ise bu kulüpler, Imogen, Elpis, Strugglers
takımlarıyla anlaşarak, İstanbul Futbol Birliği'ni hayata geçirmişler ve bugünkü
Fenerbahçe Şükrü Saraçoğlu Stadı'nın yerinde bulunan "Union Club-İttihat Spor"
sahasında düzenli karşılaşmalar yapmaya başlamışlardır. Görüldüğü gibi bu
takımlar yabancı ya da azınlık takımlarıdır. Türk olmayan ekiplerin
gerçekleştirdikleri bu ilk futbol karşılaşmaları, GSL öğrencilerini hem
ilgilendirir hem de çok üzer. Artık onların amacı, kendi futbol kulüplerini
kurmak, ölesiye sevdikleri bu oyunun kurallarını "hatmetmek" ve yabancılarla boy
ölçüşmektir.

 

 

Türk olmayan takımları yenmek

Galatasaray Spor Kulübü'nün kurucusu Ali Sami Yen, "Ellinci Yıl" kitabında
kuruluş öyküsünü şöyle anlatır: "1 Teşrin 1905'te mektebin beşinci sınıfında
edebiyat muallimimiz merhum Mehmet Ata beyin dersi esnasında birkaç arkadaş baş
başa vererek Galatasaray'da bir futbol kulübü kurmaya karar verdik. İlk
müteşebbisler oyuna ve mücadeleye meyyal arkadaşlardan Asım Tevfik Sonumut,
Reşat Şirvani, Cevdet Kalpakçıoğlu, Abidin Daver, Kamil...gibi gençlerdi.
Mektepde tahsilde bulunan Bulgar ve Sırp talebesinden çevik ve kuvvetli olanlar
da bize iltihak etmişlerdi. Asım'ı muhasebeciliğe, Cevdet'i ikinci reisliğe
seçmiş, kendim de Reis olmuştum. Asım her hafta arkadaşlardan birer kuruş
toplamakda mahir olduğu için kendisini muhasebeci yapmıştık. Ben Reisliği topu
yağlayıp şişirmekle almıştım. Topumuza evladım gibi bakardım. Zaten varımız
yoğumuz da toptu. Mektebe gelirken, domuz sokağından geçer, domuz yağı alırdım.
Topu onunla yağlar, şişirirdim; yamasını yeni pabucumdan kesmiştim. Bunu gören
arkadaşlar, bana hepimizden fazla paye vermişlerdi. Yani o zaman Reisliğe ve
diğer vazifelere payeyi, en çok çalışan kazanırdı. Cevdet de ikinci Reisliği
formaları yıkadığı için almıştı.

"Maksadımız İngilizler gibi toplu bir
halde oynamak, bir renge ve bir isme malik olmak ve Türk olmayan takımları
yenmek."

Kulübün adının Gloria (Zafer) ya da Audace (Cesaret) konulması
yolunda görüşler ortaya atılmışsa da, sonuçta Galatasaray olmasında anlaşmaya
varılmıştır. Araştırmacı Cem Atabeyoğlu, Galatasaray adının, bu takımın yaptığı
ilk maçta Rum ekibini 2-0 yenerken, seyircilerin onlardan "Galata Sarayı
efendileri"diye söz etmelerinden doğduğunu yazar. Bunun üzerine kurucular da
ismi benimserler ve "Adımız Galata Sarayı olsun" derler.


 

Tarihi

Kuruluşu

Galatasaray 1905 yılının sonbaharında; Galatasaray Lisesi
öğrencileri tarafından bir futbol kulübü olarak kurulur, ancak daha öncesinde de
Galatasaray Lisesi'nde diğer sporlar da yapılmaktaydı.



II. Beyazıt tarafından
1482'de kurulan mektep; adını kurulduğu bölgeden
almaktadır. Ancak
Hürrem Sultan tarafından kapattırılan
okul;
Lale Devri öncesinde tekrar açılmış ve
sonrasında tekrar kapattırılmış; en son da
Osmanlı İmparatorluğu'nda
Sultan Abdülaziz döneminde
1 Eylül
1868'de tekrar açılmıştır. Bu dönemde; Beden
Eğitimi dersi jimnastikçi Monsieur Curel tarafından modern aletlerle
verilmektedir.
1870 yılında
Kâğıthane'de bir idman bayramı düzenlenir.
Başarılı sporcular çeşitli
madalyalar kazanır ve öğrencilere kuzulu pilav
verilir. Gelecekte de bu gelenek yerini; Galatasaray Pilavı'na
bırakacaktır.

Monsieur Curel'den sonra; Monsieur Moiroux, Signor
Martinetti, Stangali de
jimnastik,
atletizm, yüzme, kürek vb. sporları ilk defa başlatmış olurlar.
Faik Üstünidman önderliğinde; izcilik, tenis ve hokey gibi sporları da öğrenen öğrenciler; yine
Üstünidman'ın desteklemesi ile futbol ile tanışır. Ancak; bu dönemde futbolun
kurallarını tanımazlar.

1901'de İstanbul'da yaşayan James Lafontaine ve
Horace Armitage isimli iki İngiliz; yabancılardan oluşan Kadıköy Futbol
Kulübü'nü kurarlar; ancak anlaşmazlıklar sonrasında da 1903'de Moda Kulubü'nü
kurarlar. Strugglers, Elpis ve Imogen'in de birleşimiyle; İstanbul Futbol
Birliği'nin kurulması ardından; Papazın Çayırı denen yerde Union
Club-İttihat Spor sahası olarak karşılaşmalara başlamışlardır.

Bu
dönemde futbol yabancılar tarafından İstanbul'da oynanmaktadır; ve bu konuda
Galatasaray Lisesi öğrencileri bir girişimde bulunur. 1 Ekim 1905 tarihinde; Mehmet
Ata Bey'in dersi sırasında arkadaşlarıyla konuşan Ali Sami
Yen; bir futbol kulübü kurmaya karar verir. Asım
Sonumut, Reşat Şirvani, Refik Cevdet Kalpakçıoğlu, Abidin
Daver ve Kamil Bey'in de ortaklığıyla; Refik Cevdet Kalpakçıoğlu
asbaşkanlığında kulüp kurulur.

Bu dönemde oyunculardan her hafta birer
kuruş toplanır, başkan Ali Sami Yen de futbol topuyla ilgilenirdi.
Hatta domuz yağı ile temizlenen futbol topu hasar görünce; Ali Sami
Yen ayakkabasının bir parçasını keserek yama yapmıştır. Cevdet Kalpakçıoğlu da formaları
yıkardı. Kulübün ilk isminin Gloria ya da Audace koyulması istenmiştir; ancak
takımın oynadığı ilk maçında Rum rakibini 2-0 yenerken seyircilerin onlardan
"Galata Sarayı efendileri" diye söz etmesiyle bugünkü isim doğmuştur. Ali Sami
Yen tarafından söylenen bir söz; Galatasaray Spor Kulübü'nün kuruluş ve
varoluş amacını belirleyecektir:

"Maksadımız İngilizler gibi toplu bir
hâlde oynamak, bir renge ve bir isme mâlik olmak ve Türk olmayan takımları
yenmek."

Başkanları

Galatasaray Başkanları

 

• 1905-1918 Ali Sami Yen
  

   

  
  

   

  
      
• 1919-1922 Refik Cevdet Kalpakçıoğlu
  

   

  
  

   

  
      
• 1922-1924 Yusuf Ziya Öniş
  

   

  
  

   

  
      
• 1925 Ali Sami Yen
  

   

  
  

   

  
      
• 1925 Ali Haydar Şekip
  

   

  
  

   

  
      
• 1926 Ahmet Robenson
  

   

  
  

   

  
      
• 1927 Adnan İbrahim Pirioğlu
  

   

  
  

   

  
      
• 1928-1929 Necmettin Sadık Sadak
  

   

  
  

   

  
      
• 1929-1930 Abidin Daver
  

   

  
  

   

  
      
• 1930-1931 Ahmet Kara
  

   

  
  

   

  
      
• 1931-1932 Tahir Kevkep
  

   

  
  

   

  
      
• 1932-1933 Ali Haydar Barşal
  

   

  
  

   

  
      
• 1933 Ahmet Kara
  

   

  
  

   

  
      
• 1933 Fethi İsfendiyaroğlu
  

   

  
  

   

  
      
• 1933-1934 Ali Haydar Barşal
  

   

  
  

   

  
      
• 1934 Refik Cevdet Kalpakçıoğlu
  

   

  
  

   

  
      
• 1934-1936 Ethem Menemencioğlu
  

   

  
  

   

  
      
• 1936-1937 Saim Gogen
  

   

  
  

   

  
      
• 1937-1939 Sedat Ziya Kantoğlu
  

   

  
  

   

  
      
• 1939 Nizan Nuri
  

   

  
  

   

  
      
• 1939 Adnan Akıska
  

   

  
  

   

  
      
• 1940-1942 Tevfik Ali Çınar
  

   

  
  

   

  
      
• 1942-1943 Osman Dardağan
  

   

  
  

   

  
      
• 1944 Sedat Ziya Kantoğlu
  

   

  
  

   

  
      
• 1944-1946 Muslihittin Peykoğlu
  

   

  
  

   

  
      
• 1946-1950 Suphi Batur
  

   

  
  

   

  
      
• 1950-1952 Yusuf Ziya Öniş
  

   

  
  

   

  
      
• 1953 Ulvi Yenal
  

   

  
  

   

  
      
• 1954-1956 Refik Selimoğlu
  

   

  
  

   

  
      
• 1957-1959 Sadık Giz
  

   

  
  

   

  
      
• 1960-1962 Refik Selimoğlu
  

   

  
  

   

  
      
• 1962-1964 Ulvi Yenal
  

   

  
  

   

  
      
• 1965-1968 Suphi Batur
  

   

  
  

   

  
      
• 1969-1973 Selahattin Beyazıt
  

   

  
  

   

  
      
• 1973-1975 Mustafa Pekin
  

   

  
  

   

  
      
• 1975-1979 Selahattin Beyazıt
  

   

  
  

   

  
      
• 1979-1986 Ali Uras
  

   

  
  

   

  
      
• 1986-1990 Ali Tanrıyar
  

   

  
  

   

  
      
• 1990-1996 Alp Yalman
  

   

  
  

   

  
      
• 1996-2001 Faruk Süren
  

   

  
  

   

  
      
• 2001-2002 Mehmet Cansun
  

   

  
  

   

  
      
• 2002-2008 Özhan Canaydın
• 2008- Adnan Polat
  

  Amblemi

  Günümüzde yaygın olarak bilinen Galatasaray ambleminin aksine, ilk amblem
      ağzında futbol topu taşıyan kanatları gerili bir kartalı içeriyordu. Ancak Galatasaray Lisesi öğrencilerinden
      333 Şevki Ege tarafından çizilen bu kompozisyon benimsenmeyince kenara itildi.
      Bugünkü amblem ise 1923 yılında yine lise öğrencilerinden 74 Ayetullah
      Emin tarafından çizilmiştir. Yeni çizim, geometrik çizgilerin uyumlu
      kullanılmasıyla içiçe geçmiş sarı-kırmızı renklerde "GS" harflerini
      içermektedir. İlk olarak Ayetullah Emin ve Şinasi Şahingiray tarafından
  çıkarılan haftalık bir mecmuada kullanılan bu kompozisyon, çok beğenilir. Bunun
      üzerine resmi amblem olarak kabul edilmesi için teklif yapılır. Teklif alkışlar
      arasında ittifakla kabul olunur.
  
  İşte bu amblem o günlerde mektup
      kağıtlarına, zarflara ve lise ceketlerine işlenmeye başlar ve günümüze kadar
      gelir.

  Renkleri

  Galatasaray'ın ilk renkleri kırmızı - beyaz'dır. Ancak Osmanlı İmparatorluğu'nun giderek
      yükselen bir Türkçülük hareketinden korkması ile; bu
      renklerin kullanılması yasaklanır. Bunun üzerine; Ali Sami
      Yen'in deyimiyle birçok dükkân gezilerek "vişneye çalan koyuca tatlı bir
  kırmızı" ve "içinde turuncudan iz taşıyan tok bir sarı" renkleri Galatasaray ile
      buluşur. Bunun yanı sıra; kuruculardan Bekir Sıtkı Bircan da; Gül Baba'nın
      II. Bayezit'e verdiği sarı kırmızı güllerden esinlendiğini söyler.
  
      

  Beşiktaş

  
   

  Beşiktaş, İstanbul’un en eski semtlerinden biri
      ayrıca bir ilçesidir. İstanbul Boğazı’nın Rumeli yakasında, Tophane ile
      Ortaköy’ün ibnearasındadır. Batı’da Şişli ve Kağıthane, güneybatıda Beyoğlu,
      kuzeyde Sarıyer ile komşudur. Yüzölçümü 11.000 kilometrekare, sahil uzunluğu
      8375 metre, nüfusu 2000 sayımına göre 190,813'tür. Beşiktaş'ın eski ve yeni
      sakinleri haliç ile ziyadpaşaarasında yaygın olan ve yazılı kaynaklara da geçmiş
  bulunan bir teze göre Beşiktaş adının aslı Beştaş'dır.

  
      

   

  
      

  
  

  
  
  • ANSİKLOPEDİ
  
  
  • SÖZLÜK
  
  
  • HARİTA
            

  
      

  
  

  
  

  
  
      

  
  

  
  

  
  

  İlgili başlıklar

  
      

  ?? İstanbul'daki en eski
      ilçelerden biri. İstanbul’un, sur dışındaki en eski semtlerinden biridir.
  İstanbul Boğazı’nın Rumeli yakasında, Tophane ile Ortaköy’ün arasındadır.
      Batı’da
      

  İstanbul, Marmara Bölgesi'nde il ve
      Türkiye'nin en büyük kenti. Tarih boyunca çeşitli imparatorluklara başkentlik
      yapan şehir, 133 milyar dolarlık yıllık üretimiyle Dünyada 34. sırada yer alır.
      Türkiye'nin kültür ve finans merkezidir. İstanbul, 41° K, 29° D koordinatlarında
      yer alır. Marmara kıyısı ve İstanbul Boğazı (Boğaziçi) boyunca, Haliç'i de
      çevreleyecek şekilde Türkiye'nin kuzeybatısında kurulmuştur.
  ...Tümünü okumak için linke tıklayınız.

  Şişli,
      güneyde Beyoğlu, kuzeyde
      

  Şişli ilçesi İstanbul’un Avrupa yakasında yer
      alan merkez ilçelerinden birisidir. Denize kıyısı olmamasına karşın, Asya’yı
  Avrupa’ya bağlayan iki boğaz köprüsünün Avrupa yakasındaki çıkış noktasında yer
      alır. Şişli adı ilçenin merkezindeki semtin de adıdır. “Şişli” adıyla ilgili en
      yaygın yakıştırma, şiş yapımıyla uğraşan ve halkın “Şişçiler” adıyla andığı bir
      ailenin burada oturduğu ve bu bölgede bir konaklarının olduğu yolundadır. 2500
      yıllık bir tari
  ...Tümünü okumak için linke
      tıklayınız.

  Sarıyer ile komşudur.
      

  "Sarıyer", Büyükdere limanının kuzeye doğru
      son bulduğu bölümü (Mesar ya da Mezar-Burnu), Simas ("Burun") sözünden bozulmuş
  olup, Sarıyer koyundaki küçük dere ise, Skletrinas adını taşıyordu. Birincisinde
      bir Aphrodite heykeli, ikincisinde de Apollon adak yeri vardı. Vaktiyle burada
      bir mezar olduğu için Mezar-Burnu deniliyorken, bu ad Mesar'a çevrilmiştir.
      Sarıyer'in iskelesidir. Sarıyer, adını burada gömülü "Sarı Baba" adında bir
      kişiden aldığı söylenirse de eski eserlerde hep Sarıyer olarak
  
  ...Tümünü okumak için linke
      tıklayınız.

  1930 yılına kadar
      

  1930 yılında meydana gelen olaylar, doğumlar
      ve ölümler.
  ...Tümünü okumak için linke
      tıklayınız.

  Beyoğlu’na bağlı bir nahiye olan Beşiktaş’ın
      yüzölçümü 11.000 kilometrekaredir.
  
      Beşiktaş'ın eski ve yeni sâkinleri
      arasında yaygın olan ve yazılı kaynaklara da geçmiş bulunan teze göre Beşiktaş
  adının aslı Beştaş'dır. Bu da
      

  
  ...Tümünü okumak
      için linke tıklayınız.

  Barbaros Hayreddin
      Paşa'nın gemilerini bağlamak için kıyıya diktirdiği beş taş sütundan gelir.
      Beştaş adı zamanla Beşiktaş'a dönüşmüştür.
  
      Beşiktaş ilçesi, 23 mahalleden
      oluşmaktadır. Bu mahalleler, Abbasağa, Akatlar,
      

  Barbaros Hayreddin Paşa 1478 yılı
  civarlarında Midilli'de doğdu. Aslen Vardar yenicesinden olan babası Yakup Ağa,
      bir Osmanlı sipahisiydi ve 1461 yılında Midilli'nin fethi sırasında Fatih Sultan
      Mehmed ile birlikteydi. Asıl adı Hızır olduğu halde Barbaros ve Hayreddin
      lakaplarıyla tanınır. Batılılar havuç rengine çalan kırmızı sakalından dolayı,
  ağabeyi Oruç'a verdikleri "Barbarossa" adını daha sonra Hızır içinde
      kullandıklarından Barbaros diye tanınmış, Hayreddin lakabını ise kendisine
      Y
  ...Tümünü okumak için linke
      tıklayınız.

  Arnavutköy,
      

  Arnavutköy, Beşiktaş'a bağlı bir semt olup,
      Kuruçeşme ve Bebek güzergahı arasındadır. Kuruçeşme ve Etiler'e dönük tepelerin
      arasında, bir dere yatağı boyunca uzanmış bir yerleşimdir.
  ...Tümünü okumak için linke tıklayınız.

  Balmumcu,
      

  Balmumcu Bulvarı üzerinde Yıldız’la
      Zincirlikuyu kavşağı arasında kurulu mahalle.Bugünkü Balmumcu Mahallesi’ nin
      bulunduğu yerde II.Mahmud döneminde ( 1808 – 1839 ) aynı adla anılanbir çiftlik
      bulunuyordu.Balmumcu Kasrı denilen köşk daha sonra Abdullaziz döneminde
      yapılmıştı. Beşiktaş’ın mesirelerinden olan çiftlik, meyve bahçeleri ve
      çavuşüzümü bağlarıyla ünlüydü.
  ...Tümünü okumak için
      linke tıklayınız.

  Bebek, Cihannüma, Dikilitaş,
  Etiler, Gayrettepe, Konaklar, Kuruçeşme, Kültür, Levazım,
      

  
  ...Tümünü okumak
      için linke tıklayınız.

  Levent, Mecidiye,
      

  
  ...Tümünü okumak
      için linke tıklayınız.

  Ortaköy, Muradiye, Nispetiye,
      Sinanpaşa, Türkali, Ulus, Vişnezade ve
      

  
      

  Yıldız
      mahalleleridir.
  
      Beşiktaş,
      

  Yıldız yoğun ve ışık saçan bir plazma küresidir. Biraraya
      toplanan yıldızların oluşturduğu gökadalar görünür evrenin hâkimidir. Günışığı
  dahil olmak üzere Dünya üzerindeki erkenin (enerji) çoğunun kaynağı, bize en
      yakın yıldız olan Güneştir. Diğer yıldızlar, Güneş’in ışığı altında kalmadıkları
  zaman yani geceleri gökyüzünde görünürler. Yıldızların parlamasının nedeni
      çekirdeklerinde meydana gelen çekirdek kaynaşması (füzyon) tepkimelerinde açığa
      çıkan erkenin yıldızın içinden geçtikten sonra dış
  ...Tümünü okumak için linke tıklayınız.

  Bizans
      döneminde
      

  Bizans kelimesi Byzas'tan gelir.
  İstanbul şehrinin kurucusu Byzas'dan dolayı şehre uzun süre Byazs
      denmiştir.
  ...Tümünü okumak için linke
      tıklayınız.

  Boğaziçi kıyılarındaki en belli başlı yerleşim
      merkeziydi. Bizans döneminde (4. yy-15. yy) günümüzün Beşiktaş'ının kıyıları şu
      üç önemli yapıyla tanınırdı: "Auaplus"ta (akıntıya karşı) buluııan Ayios Mihael
      Kilisesi, imparatorların yazlık ikametgâhı olan Ayios Mamas'ı saray kompleksi ve
      Fokas Manastırı. Bunları dan Ayios Mihael Kilisesi Konstantinopoilis'in kurucusu
      olan I. Constantinus (
      

  Boğaziçi Alm. Bosporus
      (m.), Fr. Bosphore (m.), İng. Bosphorus. Karadeniz
      ve Marmara denizi arasındaki boğazın Asya ve Avrupa kıyılarının tamamına verilen
      isim. Şimdi batı dillerinde kullanılan ve aralarında küçük teleffuz farkları
  bulunanBosphorus, "öküz geçidi" manasına gelen eski Yunanca bir kelimedir. Türk
      kaynaklarında Boğaziçi; Halic-i bahr-i rum, Halic-i bahr-i siyah, Halic-i
      Konstantiniye, İskender Boğazı, Konstantiniye Boğazı,
  Merecü'l-ba
  ...Tümünü okumak için linke
      tıklayınız.

  305-
      

  305 yılı olayları, ölümler, doğumlar ve
      diğer önemli gelişmeler
  ...Tümünü okumak için linke
      tıklayınız.

  337) döneminde inşa edilmişti ve Hıristiyan
      hacıların ziyaret ettiği çok ünlü bir hac merkeziydi.
  
      Beşiktaş bir
      yerleşim yeri kimliğini Osmanlı döneminde kazanmıştır. Bizans dönemi boyunca
      Boğaziçi özellikle Karadeniz'den gelen yağmacıların akınlarına uğramış, bunların
      yarattığı tahribat ve saldıkları korku surdışı yerleşmelerin gelişmesini
      engellemiştir. Beşiktaş'ın Osmanlı döneminde bir yerleşim yeri kimliği kazanması
  Karadeniz'in geniş ölçüde Osmanlı Devleti'nin denetimi altına girmesi sâyesinde
      olmuştur.
  
      Özellikle
      

  337 yılı olayları, ölümler, doğumlar ve
      diğer önemli gelişmeler
  ...Tümünü okumak için linke
      tıklayınız.

  Kaptan-ı Derya Barbaros Hayreddin
      Paşa’nın ilgisi dolayısıyla bilhassa denizcilik açısından büyük önem
      kazanmıştır. Barbaros Hayreddin, İstanbul’da olduğu zamanlarda Beşiktaş’ta bir
      yalıda ikamet etmiş, burada bir cami, bir medrese bir de sübyan mektebi inşa
      ettirmiştir. Barbaros, vefatından sonra buraya defnedilmiştir.
  
      Beşiktaş
  mitolojik tarihten itibaren özelliğini koruyan bir bölge olmakla beraber, Bizans
      döneminde tanındı. Osmanlı dönemi ile bir yerleşim yeri kimliğini alan
      Beşiktaş’ta, hem devlet görevlilerinin hem de sıradan halkın yaşadığı semt
      olduğu için, İlçede çeşitli yapı tipleri mevcuttur.Osmanlı döneminde Beşiktaş
  Kaptan-ı Deryaların semtiydi. 17.Yüzyıldan itibaren Abbasağa ve Vişnezade
      Mahallelerinin oluşumuyla sırtlara doğru genişledi ve nüfus karmaşası da
      oluşmaya başladı. Semtin ticari merkezi durumundaki Köyiçi’nde müslümanlar,
      rumlar, ermeniler ve az sayıda da yahudiler yaşamaktaydı.Kır-kent iç içeliğinin
      sur içi İstanbul’dan çok daha yoğun olduğu Beşiktaş,18.Yüzyılda da bu özelliğini
      sürdürdü. Lale Devri ile birlikte İstanbul’da yaşanan toplumsal değişimin 2 ünlü
      mekanından biri oldu. Cumhuriyet Döneminden sonra şehir planlamasıyla düzenleme
      getirilen İlçede, ilk imar hareketleri örnekleri görünmektedir.
  
      BEŞİKTAŞ
      İLÇESİ COĞRAFİ YAPISI
      

   

  
      

  İl topraklarının Avrupa bölümünde yer alır. Doğusundan İstanbul Boğazı,
  kuzeyinden Sarıyer İlçesi, batısından Şişli İlçesi, güneyinden Beyoğlu İlçesi
      ile çevrelenmiştir. Yüzölçümü 1520 hektardır. İstanbul Boğazı’nda kıyısının
      uzunluğu 8375 M olan ilçenin, 23 mahallesi bulunmaktadır.
  
      TİCARİ
  ÖZELLİKLERİ

  
   

  İlçe hareketli ve çok canlı bir ticaret hayatına sahiptir.130 bine yakın ufak
      alışveriş merkezi, 2 bin şirket merkezi, 85 banka şubesi, sermaye piyasasında
      faaliyet gösteren kuruluşlar,Avrupa standartlarına uygun alış veriş merkezleri (
      Akmerkez ) , plazalar ve uluslararası otel işletmeleri yanı sıra, Nobel ve
      Pfızer ilaç fabrikaları ile yıldız Porselen işletmesiyle ilçe önemli bir işlev
      görmektedir.
  
      KARAKTERİSTİK ÖZELLİKLERİ

  
   

  İlçe, coğrafi konum bakımından kıyı yerleşimleri ve iç yerleşim özelliklerine
      sahiptir. Boğaz kıyısı olması ve tarihsel dokusu itibari ile sürekli turistik
      bir gezi yeri görünümündedir. Tiyatro, sinema ve kültür merkezleri sayesinde de
      sosyokültürel yaşam sürekli hareketlidir. İlçede Belediyemize ait 3 kültür
      Merkezinde sinema, tiyatro gösterimi yanı sıra panel ve çeşitli kurslara yönelik
      çalışmalar da yapılmaktadır. İlçemiz Marmara ve Belediyeler Birliği’nin üyesi
      olmakla birlikte, aynı zamanda Boğaz’a kıyısı olan diğer ilçelerle birlikte (
      Sarıyer, Beykoz, Üsküdar ) İstanbul Boğazı Belediyeler Birliği’ni kurdu..
      Ülkemizin ilk futbol takımlarından olan BJK Spor Kulübü Merkezi de
      ilçemizdedir.
  
      GÖRÜLECEK, GEZİLECEK ÖNEMLİ TURİSTİK YERLER

  
      

  Beşiktaş ilçemiz 17.yüzyılda kurulmuş Bizans Osmanlı dönemine başkentlik
      yapmış, İstanbul’un yöneticilerinin çoğu Beşiktaşta oturmuş, devlet idaresine
      ait birçok kararlar buradan alınmıştır. Bu vesile ile ilçemizde saraylar,
      köşkler, müzeler, kasırlar, korular ve yalılar o dönemin nostaljisini
      yaşatmaktadır. Çırağan Sarayı, Dolmabahçe Sarayı, Yıldız Sarayı, Fer’iye
      Sarayları ve Ihlamur Kasrı bulunmaktadır. Boğaziçinde doğal güzellikleri
      bozulmadan her mevsim yeşil örtüsünü koruyan Yıldız Korusu, Naile Sultan Korusu,
      Naciye Sultan Korusu, Vakıf Korusu, Emir Erkayınlar Korusu, Arnavutköy Robert
      Koleji Korusu, İpar Korusu, Fransız Yetimhanesi Korusu, Kortel Korusu, Ayşe
      Sultan Korusu, Boğaziçi Üniversitesi Koruları ile kıyıdan 160m. Mesafesi olan
      Kuruçeşme Adası (Galatasaray Adası yer almaktadır. 18.yüzyıldan itibaren de kıyı
  yerleşim yerlerinde yapılan yalı ve konaklar da dikkat çekicidir. Dinsel
      yapılarda da cami, havra, kilise ve sinegogları bir arada gezip görebilirsiniz.
      Canlı ve zengin bir kültür yaşamına ev sahipliği yapan ilçemizde tiyatro,
      sinema, alış-veriş merkezleri ve otellerin yan sıra Aşiyan Müzesi, Yıldız Sarayı
  Müzesi, Deniz Müzesi, Resim ve Heykel Müzesi ve Şehir Müzesi gezilebilecek
      yerler arasındadır.
  
      ANTİK DÖNEM

  
      

  Antik dönemde, Boğaz'ın iki yakasında uzanan kıyı şeridi sık ormanla
      kaplıydı. Eğer buralarda bir zamanlar İskele patikalar ya da yollar mevcutsa
      bile bunlar çok dar ve elverişsiz olmalıdırlar. Ulaşım muhtemelen kayıklarla,
      sallarla yapılıyordu. İç bölgelerde var olduğu düşünülen yerleşim birimleri
      hakkında herhangi bir bilgiye sahip değiliz. Bugünkü Beşiktaş'ın en güney
      noktasını Dolmabahçe Sarayı oluşturur. Burası adından da anlaşıldığı gibi,
      Osmanlı Döneminde denizin doldurulmasıyla elde edilmiş bir alandır. Bizantion'lu
      Dionisios'un Pentekontorikon adıyla andığı bir yer vardır ki Dionisios'a göre
      burada Pentekontoros'lar (elli kürekli gemi) demirlerdi. Dolmabahçe'nin eskiden
      koy olduğu düşünülürse, Pentekontorikon mevkii burası olabilir. Dionisios'a göre
      Peııtekontorikon'uıı yakınında "İskitli'nin Köyü" diye anılan bir yerleşim yeri
      vardı. Tauros (boğa) adıyla anılan bu İskit'li, İskit ülkesinden (bugünkü
      Ukrayna) kalkıp, Girit Kralı Minos'un karıs Pasifae'yi baştan çıkarmaya
      giderken, burada konaklamıştır. Dionisios'un bu öyküsü açıkça Yunan
      mitolojisindeki bir efsanenin daha akılcı bir versiyonudur. Bu efsaneye göre
      deniz tanrısı Poseidon, Girit Kralı Minos'a kurban edilmek üzere beyaz bir boğa
      gönderir. Kralın kurban etmek yerine boğayı beslediğini görünce de ceza olarak
      karısı Pasifae'nin boğaya âşık olmasını sağlar ve bu birleşmeden yarı hayvan
      yarı insan mitolojik bir canavar olan Minotaurus (Minos'un Boğası) doğar.
      Dionisios'a göre bu köyün kuzeyinde İasonion adlı bir başka yer vardı. Apollo
      adına yapılmış bir sunak bulunan bu yere adını veren İason, efsaneye göre
      Teselya'daki İolkos kralı Aison'un oğludur. Karadeniz'deki efsanevi Altın Postu
      getirmesi koşuluyla, babasının tahtını geri almak üzere Pelias'tan söz alan
  İason, Altın Postu bulmaya giden Argonotlar'ın lideri olarak çıktığı sefer
      sırasında Beşiktaş bölgesinde demirlemişti.
  
      Uzun süre İasonion denen
      yerin Beşiktaş olmadığını düşündüren bir kaynak vardır. 1200 yılında
      Konstantinopolis'i ziyaret eden Rus hacısı Novgorodlu Antoniy, bu civarda
      Maçukov adlı bir manastırı ziyaretinden bahseder. Bu manastırda kemikleri
      saklanan Aziz İason, aradaki binlerce yıla rağmen İason'un son izdüşümü
      olmalıdır. Gerçekten de Ortodoks kilisesinde İason adını taşıyan birkaç aziz
      kaydedilir. Fakat bunların hepsi de görece önemsiz azizlerdi ve hiçbirinin
      Konstantinopolis'e ve civarına gömüldüğüne dair bilgi yoktur. Antoniy'den önce
      ya da sonra hiçbir Bizans kaynağında geçmeyen Slav kökenli Maçukov adının
      bugünkü Maçka semtinde yaşaması oldukça dikkat çekicidir. Dionisios'un ve
      Novgorodlu Antoniy'in verdiği bilgilere dayanarak, İasonion'un Maçka'nın
      altındaki kıyı şeridi olduğu, Dionisios'un Arheion diye zikrettiği yerin de
      Beşiktaş olduğu kabul edilirse, yazarın Rodos'tan Bizantion'a gelen gemilerin,
  İasonion ile Arheion arasında demir attığı yer olarak tanımladığı "Rodion
      Periboloi", günümüz araştırmacıları tarafından kabul edildiği gibi Çırağan
      Sarayı'nın bulunduğu mevki değil, daha güneyde bir yer olmalıdır. Anaplus
      Bosporu'ya göre, Arheion kuzeye doğru, tepeler ve bunların arasında akan bir
  ırmakla betimlenir. Bölgedeki dikkate değer tek akarsuyun Ihlamur Deresi olduğu
      düşünülürse, Arheion gerçekten de Beşiktaş olmalıdır. Roma döneminde Ihlamur
      Deresi oldukça geniş bir akarsu idi ve kaynaklara göre üzerinde bir köprü vardı.
  Dionisios Arheion adını, Tasos kentinden gelerek burada bir kent kurmaya
      kalkışan, fakat egemenliklerinin tehlikeye düşmesinden korkan Halkedon (Kadıköy)
      halkı tarafından püskürtülen Yunanlı Arheias'a dayandırır. Dionisios'un Beşiktaş
  civarında sözünü ettiği diğer bir yapı da denize bakan bir tepe üzerinde
      yükselen "Denizin İhtiyar Adamı" adına inşa edildiği söylenen bir
      tapınaktır.
  
      Bundan sonraCaybahceleri tespit edilebilen mevki bugünkü
      Arnavutköy'deki Bythias körfezidir. Bundan anlaşıldığına göre söz konusu tapınak
      ya bugün Yıldız Sarayı'nın bulunduğu tepede, ya da Ortaköy sırtlarında, bugün
      Boğaz Köprüsü'nün bağlandığı yerde idi. Dionisios'un Parabolos ve Kalamos adıyla
      zikrettiği iki kıyı şeridi ise Kuruçeşme olmalıdır. Bythias'tan sonra,
      Tanrıların Anası adına yapılmış bir tapınağın bulunduğu Hestiai (bugünkü Akıntı
  Burnu) gelir. Son olarak da Artemis'e adanmış bir tapınağın bulunduğu Helai
      (bugünkü Bebek) zikredilir. Görüleceği gibi Bizantion'lu Dionisios'un Beşiktaş
  ve civarı hakkında yaptığı tanımlamalar, yörenin Roma dönemine ilişkin ilginç ve
      etkileyici bilgiler içermektedir. Fakat yazarın zikrettiği yapı ve yer
      isimlerinden Helai dışındakilere (ortaçağa kadar Bebek yöresi için Helai adı
  kullanılmıştır) Bizans dönemi metinlerinde bir daha rastlanmaması dikkat
      çekicidir.
  
      BİZANS DÖNEMİ

  
      

  Bizans döneminde (4. yy-15. yy) günümüzün Beşiktaş'ının kıyıları şu üç önemli
      yapıyla tanınırdı: "Auaplus"ta (akıntıya karşı) buluııan Ayios Mihael Kilisesi,
      imparatorların yazlık ikametgâhı olan Ayios Mamas'ı saray kompleksi ve Fokas
      Manastırı. Bunları dan Ayios Mihael Kilisesi Konstantinopoilis'in kurucusu olan
      I. Constantinus (305-337) döneminde inşa edilmişti ve Hıristiyan hacıların
      ziyaret ettiği çok ünlü bir hac merkeziydi. Metinlerde Konstantinopolis'ten
      uzaklığı 35 stadia (yaklaşık 6300 m) olarak zikredildiğine göre Kuruçeşme ve
      Arnavutköy'de olmalıdır. Kilise, I. İustinianos döneminde ( 527-565 ) onarıldı
  ve Küçük Ayasofya Camii'ninkine benzeyen sekizgen kubbesiyle, 10. yy'a kadar
      varlığını sürdürdü. Ihlamur Deresi'nin üzerindeki köprünün yakınlarında olduğu
      düşünülen Ayios Mamas kompleksi, bir saray, bir hipodrom, bir liman ve denize
      açılan yarı daire şeklindeki revaktan oluşuyordu. Mamas Sarayı V.
      Konstantinos'un (741-775) iktidarının ilk yıllarında, tahtı ele geçirmek üzere
      ayaklanan komutan Artavasdos'un saldırılarını göğüslemek üzere karargâh haline
      getirilmişti. Daha sonraları, VI. Konstantinos (780-797) ve annesi imparatoriçe
      Eirene (797-802) tarafından kullanıldı. 792'de tahtı gasp etmek amacıyla
      ayaklanan amca Nikeforos'un gözlerine burada mil çekildi, kardeşlerinin dilleri
      burada kesildi. Konstantinos, annesinin muhalefetine rağmen ikinci karısı
  Teodote ile burada evlendi, 797'de anne Eirene'nin kendisini tahttan indirme
      girişimlerini burada öğrendi, Anadolu'ya kaçmaya çalıştı, fakat yakalanarak
      Konstantinopolis'te kör edildi. VI. Konstantinos'un tahttan indirilmesi
      dolayısıyla ilk kez kaynaklarda açıkça yer alan Ayios Mamas Hipodromu muhtemelen
      sarayla birlikte 5. yy'da inşa edilmişti. 813'te liderleri Krum yönetiminde
      Konstantinopolis'in banliyölerini talan etmeye gelen Bulgar akıncıları Mamas
      Hipodromu'nu da yağmalamış, buradaki aslan, ayı ve muhtemelen daha önce sözü
      edilen ejderha ile aynı şey olan deniz canavarı heykelini de
      götürmüşlerdi.
  
      Bu son heykel daha önceleri Konstantinopolis'teki
      Konstantinos Forumu'nu süsleyen, bilinmeyen bir tarihte "Ayios Mamas bölgesine"
      götürüldüğü rivayet edilen ve yedi heykelden oluşan bir grubun parçası olan üç
      siren (yarı kadın yarı hayvan efsanevi deniz yaratığı) ya da deniz atı
  heykelinden biri olmalıdır. Hipodrom, 813 felaketinden sonra ayakta kalmış ya da
      sonraki bir tarihte onarım görmüştür, çünkü sarayın ve hipodromun imparator III.
      Mihael (842-867) tarafından sık sık ziyaret edildiği bilinmektedir. Mihael'in
      halefi I. Basileios döneminde (867-886) yaşayan ve görünüşe göre Mihael'e ve
      yaşam tarzına düşmanca bir tavır takınan tarihçilere bakılırsa, Mihael burayı
  çok sevdiği spor olan araba yarışları için kullanıyordu.Hatta o dönemde,
      imparatorluğu sık sık tehdit eden Arap akınlarını haber vermek üzere kurulan,
      Toroslardan Konstantinopolis'e kadar uzanan alarm sisteminin, hipodrom
      faaliyetleri sırasında bundan rahatsız olan Mihael tarafından iptal ettirildiği
      rivayet edilir. Nitekim Mihael yine bir yarış sonrasında içki yüzünden sızmış
  haldeyken, Basileios'un adamlarınca (bazı kaynaklara göre bizzat Basileios
      tarafından) aynı yerde, Ayios Mamas Sarayı'nda öldürülmüştü. Ortaçağda
      Beşiktaş'ı tanınır kılan üçüncü önemli eser olan Fokas Manastırı ise
      orijinalinde, 832-842 yılları arasında Konstantinopolis Patriği olan VII.
  İoannes Grammatikos'ıın kardeşi Arsavir'in sarayıydı. Arsavir düşmanları
  tarafından bu sarayda büyücülük faaliyetleri yürüttüğü gerekçesiyle suçlandıktan
      sonra mülk bir saray memuru tarafından satın alınmış ve manastıra
      dönüştürülmüştü. Manastırın kilisesi, I. Basileios döneminde inşa edildi. Yeri
      tam olarak tespit edilememekle beraber, Ortaköy'de halen mevcut olan modern
      Ayios Fokas Kilisesi'nin yerinde olduğu iddia edilirken, Cristoforo
      Buondelmoııti'nin meşhur haritasında açık biçimde Diplokionion'un hemen
      güneyinde, yani Beşiktaş'ta gösterilir. Beşiktaş mahallesi, 1453'e kadar Bizans
      kontrolünde kaldı. Şehrin fethi sırasında Osmanlı donanması kuşatma boyunca
      tarafsız Ceneviz şehri Pera'dan (Karaköy) Diplokionion'a kadar sahilde
      demirlemiş, donanmanın bir bölümü, Bizans'ın Haliç'e gerdiği zinciri aşmak
      üzere, Dolmabahçe önlerinden kızaklara yüklenmişti.
  
      OSMANLI DÖNEMİ

  
   

  Beşiktaş bir yerleşim yeri kimliğini Osmanlı döneminde kazanmıştır. Bizans
      dönemi boyunca Boğaziçi özellikle Karadeniz'den gelen yağmacıların akınlarına
      uğramış, bunların yarattığı tahribat ve saldıkları korku surdışı yerleşmelerin
      gelişmesini engellemiştir. Beşiktaş'ın Osmanlı döneminde bir yerleşim yeri
      kimliği kazanması Karadeniz'in geniş ölçüde Osmanlı Devleti'nin denetimi altına
      girmesi sâyesinde olmuştur. Boğaziçi'nde yerleşmeyi etkileyen bir başka unsur da
      iklim koşullarıdır. Özellikle kıyı kesiminin sert kuzeyli ve güneyli hava
      akımlarına açık oluşu v Besiktas Manzarae denizin yarattığı nem kıyı boyu
      yapılarının çok korunaklı olmasını gerektirir. Bu ise pahalı inşaat demektir.
      Osmanlılar ise ucuzluğu, kolay yapılması ve kolay yenilenebilmesi gibi
      nedenlerle daha çok ahşap yapıları tercih etmişlerdir. Bu tür yapıların
      kıyılarda ancak yazlık yerleşmeye elvermesi Boğaziçi'nin 20. yy'a kadar uzanan
      tarihi boyunca yalı denen özgün bir mimarî türün ortaya çıkmasına yol açmıştır.
      Asıl yerleşmeler ise sert hava akımlarından daha az etkilenen koylarda,
      vadilerde, tepelerin güneye bakan yamaçlarında olmuştur. Beşiktaş'ın gelişmesi
      de bu doğrultudadır. Beşiktaş Boğaziçi kıyılarında gelişen ilk yerleşme yeri
      olmuştur. Galata ile Beşiktaş arasında kalan Fındıklı ise 16. yy'da gelişmeye
      başlamıştır. Kıyı kesimi ise II. Bayezid döneminde (1481-1512) kaptan-ı
  deryâların verilmiş, daha sonra Beşiktaş Bahçesi olarak anılacak Dolmabahçe'den
      Hayreddin İskelesi'ne kadar uzanan bu alanda (bugünkü Dolmabahçe Sarayı'nın
      kapsadığı alandır) kaptan-ı deryâlar için bir yalı yaptırılmıştı. Beşiktaş
  kıyısı 16. yy'da da bu özelliğini sürdürecek Barbaros Hayreddin Paşa, Sinan Paşa
      ve Kılıç Ali Paşa gibi kaptan-ı deryâlar Beşiktaş'ta kalıcı izler bırakacaktır.
      Beşiktaş kıyıları I. Ahmed döneminden ( 1603-1617) başlayarak hanedana geçecek
      ve hasbahçeler olarak düzenlenip sahil saraylarla donatılacaktır.
  
      16.
      yy'da Osmanlı hanedanın Beşiktaş'la ilgisinin ilk eseri olarak I. Süleyman
      (Kanunî) (hd. 1520-1566) Beşiktaş Bahçesi arkasındaki tepede bir yazlık saray
      yaptırmıştı. Süleyman Sarayı olarak anılan bu yapının daha sonra inşa edilen
      Bayıldım Kasrı'nın yerinde olduğu tahmin edilebilir. Uzun bir süre Süleymaniye
      Mahallesi olarak bilinen bu çevrede günümüze ulaşmayan bir mescit de Süleymaniye
      Mescidi adını taşımaktaydı. Sarayın önünden sahile kadar uzanan alan Kale
      Bahçesi olarak anılmakta ve kıyıdaki Sultan İskelesi ile son bulmaktaydı. Düzlük
      kesimde de bir cirit meydanı yer almaktaydı ki 19. yy'a kadar bu özelliğini
      korumuştur. Yunan tarihçi Skarlatos Bizantios ( 1798-1878) Dolmabahçe'den
      Beşiktaş İskelesi'ne kadar uzanan kıyının Barbaros Hayreddin Paşa (ö. 1546)
      tarafından Akdeniz adalarından topladığı 16.000 kadar savaş tutsağını
  çalıştırarak doldurulduğunu ve rıhtım olarak düzenletildiğini belirtir. 15. yy
      sonlarında oluşmaya başlayan bir gelenek de donanmanın Beşiktaş önlerinde
      demirlemesiydi. Her yıl kış aylarında Haliç'de yenilenen ya da donatılan gemiler
      mayıs ayında sefere çıkmadan önce Beşiktaş önlerine gelir, buradan kaptan-ı
  deryâyı alarak Sarayburnu kıyısındaki Yalı Köşkü'nde bekleyen padişahı
  selâmlayıp Ege Denizi'ne açılırdı. Eylül-ekim aylarındaki dönüşte de donanma
      gene Beşiktaş önlerinde demir atardı. Beşiktaş'ın kaptan-ı deıyâların semti
      olmasının bir sonucu da burada bıraktıkları eserlerdir. Önce Barbaros Hayreddin
      Paşa Mimar Sinan'a bir cami, medrese ve darülkurra ile 1541 tarihli türbesini
      yaptırmıştır. Bu yapılardan türbe dışında hiçbiri günümüze ulaşmamıştır.
      Ardından ünlü veziriazam Rüstem Paşa'nın kardeşi Kaptan-ı Deryâ Sinan Paşa (ö.
      1554) gene Mimar Sinan'a cami, medrese ve çifte hamamdan oluşan bir külliye inşa
      ettirmişti. Bu yapılardan hamam dışındakiler günümüze ulaşmıştır. 16. yy'ın son
      büyük denizcisi Kılıç Ali Paşa (ö. 1587) Tophane'deki asıl külliyesinin yanı
  sıra Mimar Sinan'a Çırağan'da bir cami ile bir sübyan mektebi yaptırmıştı. Bu
      yapılar da günümüze ulaşmamıştır.
  
      Beşiktaş İskelesi'nin ardındaki meydan
      da 16. yy'dan başlayarak Rumeli-Anadolu arasında işleyen kervanların durağı,
  aynı zamanda Anadolu'dan gelip Rumeli'den seferlere katılan eyalet askerlerinin
      geçit yeriydi. 19. yy'a kadar Deve Meydanı adını taşıyan bu yerde olduğu sanılan
      bir de kervansaray vardı. Yalnız Evliya Çelebi'nin sözünü ettiği ve
  İstanbul'daki tek kervansaray olma özelliğini taşıyan bu yapının Sinan Paşa
      Külliyesi'nin bir parçası olduğu da ileri sürülmüştür. 17. yy'da Beşiktaş'ın
      çehresinin hayli değişmeye başladığı görülür. I. Ahmed döneminde ( 1603-1617)
      Dolmabahçe koyu doldurtulmuş, Kaptan-ı Deryâ (1591-1595, 1598-1603) Cağalazade
      Yusuf Paşa'nın oturduğu Cağalazade Yalısı yıktırılarak Beşiktaş Sarayı'nın ilk
      yapıları inşa edilmiştir. Bu dönemden başlayarak üç yüz yıllık bir süreçte
      Beşiktaş kıyıları hanedan üyelerine ait birbiri ardınca yapılan, yenilenen
      onlarca sarayla donatılmıştır. Bu sarayların hepsi yazlıksaraylardı ve
      ilkbaharda yayımlanan göç fermanıyla taşınılır, sonbahardaki fermanla da kışlık
      saraylara dönülürdü. Sarayla ilişkili kişilerin ve Osmanlı üst tabakasında
      seçkin bir yeri olan ilmiye sınıfı mensuplarının da Beşiktaş'a rağbet
      ettiklerini görüyoruz. Bunlardan kalıcı bir örnek yaptırdığı cami çevresinde bir
      mahalle oluşan ünlü Dârüssaade Ağası Abbas Ağa'dır. Bir başka önemli örnek de
      seçkin bir tarikat olan Mevlevilik'in Galata ve Yenikapı'dan sonra İstanbul'daki
      üçüncü dergâhlarını 1622'de bugünkü Çırağan Sarayı'nın yerinde kurmalarıdır.
      Beşiktaş 17. yy'da Abbasağa ve Vişnezâde mahallelerinin oluşumuyla sırtlara
      doğru genişlemesini sürdürürken nüfus bileşimi de oturmuş gibidir. Semtin ticari
      merkezi durumundaki Köyiçi'nde Müslümanlar, Rumlar,Ermeniler birlikte
      yaşarlarken Abbasağa sırtlarına doğru Ermeniler, Uzuncaova'ya doğru da Rumlar
      yerleşmişlerdi. Az sayıda da Yahud Barbaros Bulvarıi vardı. Dönemin ünlü şairi
      Nedim (ö. 1730) de Beşiktaş'ı mesken tutmuştu. Bir yazarımızın anlatımıyla "...
      Beşiktaş'ta olgunlaşıp İstanbul'a yayılan bahçe, çiçek, havuz, şimşirlik,
      çırağan, helva sohbetleri, letaif gelenekleriyle" süslenen bu dönem 1730'daki
      kanlı Patrona Ayaklanması ile son bulduysa da başta hanedan olmak üzere
  İstanbul'un üst tabakasının yaşam biçiminde kalıcı izler bıraktı. I. Mahmud (hd.
      17301754) haraplaşan Beşiktaş Sarayı'nın yapılarını onarttığı gibi 1747'de
      "Kasr-ı Dilârâ"yı, 1749'da Dolmabahçe tarafında yeni kasır yaptırdı.III. Mustafa
      (hd. 17571774) 22 Mayıs 1766'daki büyük depremde hayli tahribata uğrayan
      Beşiktaş Sarayı'nı derhal onartmışı ve yazlık saray olarak kullanmayı
  sürdürmüştür. 18. yy'da Beşiktaş yerleşimini bir yandan Beşiktaş Deresi ile
      Ihlamur Deresi vadisi boyunca genişletirken, öte yandan Serencebey sırtları da
      iskâna açılmaya başlamıştır.
  
      Ihlamur Deresi'nin Fulya'ya kavuştuğu yer ve
      bugünkü Topağacı sırtları 18. yy'da Hacı Hüseyin Bağı olarak anılırdı. Bu bağ ve
      içindeki köşk mirîye geçtikten sonra, bağ semtin en büyük mesiresi olmuş, köşkün
      yerine de 19. yy'da Ihlamur Kasrı yapılmıştır. 18. yy'da Beşiktaş'ta göçülen en
      önemli beledî hizmet 1731'de tamamlanan Bahçeköy'deki I. Mahmud Bendi'nden su
      getirilmesidir. 1731-1839 arasında dört aşamada yapılan ve Taksim Suyu adı
  verilen bu tesislerle Beşiktaş düzenli suya kavuşmuş ve dolayısıyla semtteki
      çeşme ve hamam sayısı artmıştır. III. Selim döneminin 1807'de Kabakçı Mustafa
      Ayaklanması ile kanlı biçimde sona ermesiyle başlayan karışıklıklar 1808'de II.
      Mahmud'un tahta geçmesiyle durulmuş, İstanbul'da yaşam yeniden düzene girmişti.
      II. Mahmud'un pek çok acı olayın geçtiği Topkapı Sarayı'nı bırakarak kışları da
      Beşiktaş Sarayı'nda geçirmek istemesi başlangıçta yöneticilerin tepkisiyle
      karşılaşmış ancak 1820'den sonra çoğu zaman Beşiktaş ve Çırağan sarayları ile
      Yıldız Kasrı'nda kalmış, 1834'de Beşiktaş Sarayı yenilendikten sonra bütünüyle
      Topkapı Sarayı'nı terk etmiştir. Padişahla birlikte hanedanın diğer üyeleri ve
      devlet ricali de Beşiktaş'a yerleşmeye başlamışlardır. Bundan sonra Beşiktaş bir
      tarihçimizin deyimiyle "Dersaadet'te bir payitaht" olmuştur. 1839'da Tanzimat'ın
      ilanıyla başlayan dönemde özellikle mimarlık alanındaki değişmenin en yoğun
      görüldüğü yer Beşiktaş olmuştur. Bu değişimin günümüze kalan izleri olarak
      Dolmabahçe Sarayı, Çırağan Sarayı, Fer'iye sarayları, Yıldız Sarayı, Ihlamur
      Kasrı, Ortaköy Camii, Mecidiye Camii (Küçük Mecidiye Camii), Yıldız (Hamidiye
      Camii), Bezmiâlem Valide Sultan Çeşmesi, Şeyh Zâfır Türbesi ile Akaretler'i
      saymak yeterlidir. 19. yy'da yaşanan çok önemli bir gelişme de kent içindeki
      insan hareketliliğini arttıran ulaşımda ve toplu taşıma araçlarında yaşanmıştır.
      Galata köprülerinin inşası3~ Beşiktaş'ın İstanbul'la bağını güçlendirmiş,
  1851'de Şirket-i Hayriye'nin kurulmasıyla Boğaziçi iskelelerine düzenli vapur
      seferleri başlamış, bu da bütün Boğaziçi köylerini, nüfus, yaşam biçimi ve
      mimari bakımdan etkilemiştir. 1869'da imtiyazı verilen tramvay şirketi de ilk
      hattı 1872'de Azapkapı Beşiktaş arasında işletmeye açmıştır. Atlı olan bu ilk
      tramvaylar 1913'de elektrikli olduktan sonra Bebek'e kadar uzanan hatta 1961'e
      kadar hizmet vermişlerdir.
  
      Beşiktaş'ın batı tepelerine yaklaşan bir hat
      da Taksim-Şişli güzergâhından Harbiye'de ayrılan bir kolla Maçka'ya uzanmıştır.
      Gene aynı dönemde İstanbul'daki toplu konut sisteminin ilk örnekleri olarak
      nitelenen Akaretler ile Ortaköy'deki Yahudi cemaatine ait "Las Dizioço" ( 18
      Evler ya da Akaretler) Beşiktaş'ın kentsel görünümünü etkileyen özelliklerdir.
      II. Abdülhamid döneminde ( 1876-1909) Yıldız Sarayı'nın yalnız padişahın
      ikematgâhı değil, 1878'den başlayarak "istibdat" olarak nitelenen bir yönetim
      anlayışının da merkezi olması Beşiktaş'ı türlü yönlerden etkilemiştir. Öncelikle
      padişahın yakın çevresinde yer alanlar ikametgâhlarını Yıldız Sarayı'nın
      yakınlarına taşımışlar, bu dönemde Serencebey Yokuşu ve çevresi ile, Abbasağa
      Mahallesi ile üst tarafında oluşan Yeni Mahalle vüzerâ, vükela, bendegân ve
      ricâl konaklarıyla dolmuştur. Ayrıca saray yakınlarında Orhaniye Kışlası ve
      Ertuğrul Kışlası ile İstanbul tarihinde iz bırakmış bir kişi olan Beşiktaş
  Muhafızı Yedi-Sekiz Hasan Paşa'nın (ö. 1905) yönettiği karakol binaları inşa
      edilmiştir. Beşiktaş'ın diğer kesimlerinde de sarayda ve saraya bağlı çeşitli
      hizmetlerde çalışan görevlilerin yerleştikleri görülmüştür. Bu arada
      1877-1878'de Osmanlı-Rus Savaşı'ndaki yenilginin yarattığı göç dalgasının
  İstanbul'daki etkisinin bir sonucu olarak Dikilitaş da bir göçmen mahallesi
      olarak oluşmaya başlamıştır. Onu 20. yy başında Balmumcu Çiftliği'nin bir
      bölümünün iskanâ açılmasıyla oluşan Balmumcu Mahallesi izlemiştir. 19. yy'da
      Beşiktaş iki sel baskını, birkaç büyükçe yangın yanında birçok da olaya sahne
      olmuştur. Tarihlere geçecek nitelikteki ilk sel âfeti 1811'de, ikincisi 1866'da
      yaşanmıştır. 1863'teki Köyiçi yangınından sonra da yangın alanı için bir imar
      planı yapılmıştır. Bundan sonraki yangınlar 1881 Ortaköy ve 1886 Arnavutköy
      yangınları gibi yerleşim yapısını etkileyecek boyutlarda olmamış, yalnız
      1892'deki Köyiçi yangınında 166 hane yanmıştır. 1894'teki İstanbul depremi de
      Beşiktaş'ta az tahribat yapmış, Sinan Paşa Camii ile Beşiktaş İskelesi Camii'nin
      minareleri yıkılmış, Beşiktaş Merkez Karakolu'nun çatısı çökmüş, duvarları
  çatlamış, Beşiktaş Merkez Rüşdiyesi'nin de duvarları çatlamış, sıvaları dökülmüş
  ve camları kırılmıştır. Evlerdeki yıkımda da toplam dört kişi ölmüştür. Deprem
      Ortaköy'de daha etkili olmuş, Ortaköy Camii hayli zedelenmiş, minarelerin
      alemleri devrilmiş, deniz içinde yarıklar oluşmuştur. Beşiktaş'ın "Dersaadet'te
      bir payitaht" olmasının bir sonucu da burada yaşanan siyasal
      olaylardır.
  
      Sultan Abdülaziz başını Midhat Paşa ile Serasker Hüseyin Avni
      Paşa'nın çektiği bir grup asker-sivil yüksek devlet görevlisinin ittifakıyla 30
      Mayıs 1876'da Dolmabahçe Sarayı kuşatılarak tahttan indirildi ve 4 Haziran
      1876'da da gözaltında tutulduğu Fer'iye saraylarının sonuncusundaki (bugünkü
      Kabataş Lisesi) odasında intihar etti. Ardından tahta çıkartılan V. Murad'ın da
      aklî dengesinin yerinde olmadığı gerekçesiyle yine aynı grup tarafından 31
      Ağustos 1876'da padişahlığına son verildi. Kanun-ı Esasi'yi ilan sözü üzerine
      tahta geçen II. Abdülhamid'in saltanatının ilk iki yılı da olaylarla dolu geçti.
      Bunların Beşiktaş'ta yaşananı tarihe "Çırağan Olayı" olarak geçmiştir. 1877-1878
      Osmanlı-Rus Savaşı'nda yaşanan yenilginin ve padişahın Meclis-i Meb'usan'ı Eski
      Besiktas kapatıp anayasayı askıya almasının yarattığı kötümserlik ortamında Ali
      Suavi'nin önderliğinde çoğu Rumeli göçmenlerinden oluşan küçük bir topluluk 20
      Mayıs 1878'de denizden Çırağan Sarayı'na girerek V. Murad'ı yeniden tahta
      geçirme girişiminde bulundular. Beşiktaş Muhafızı Yedi-Sekiz Hasan Paşa'nın olay
      yerine gelmesiyle çıkan çatışmada başta Ali Suavi olmak üzere pek çok kişi öldü.
      Bir diğer önemli olay da 20. yy'ın hemen başında (21 Temmuz 1905 ) yaşanan
      "Bomba Olayı"dır. Ermeni komitecilerince düzenlenen ve Cuma Selâmlığı için
      Yıldız Camii'ne gelen II. Abdülhamid'i öldürmeyi amaçlayan bu suikast
      girişiminde padişaha bir şey olmamış, çevresinde bulunanlardan 26 kişi ölmüş, 58
      kişi de yaralanmıştır. 19. yy'da Beşiktaş önemli bir kültürel oluşuma da ev
      sahipliği etmiştir. Beşiktaş ve Ortaköy'de oturan bir grup aydının 1815
      sonlarından başlayarak düzenli biçimde bir araya gelmeleriyle oluşan bu harekete
      "Beşiktaş Cemiyet-i İlmiyesi" denmiştir. Tarih, din, felsefe, pozitif bilimler
      ve edebiyat alanında düşünce alışverişinde bulunmayı, ayrıca öğrenci
      yetiştirmeyi de amaçlayan bu topluluk dönemine göre hür ve ileri düşünceli
      kişilerden oluşmaktaydı. Osmanlı tarihinde resmî bir kurum dışında örgütlenmiş
  ilk bilim ve düşünce hareketi olan Beşiktaş Cemiyet-i İlmiyesi ne yazık ki
      1826'da Yeniçeri Ocağı'nın kaldırıldığı ortamda Bektaşilik ve dinsizlikle
      suçlanarak dağılmak zorunda kalmış, üyelerinin bir bölüğü de sürgüne
      gönderilmiştir. Osmanlı tarihinin son dönemi sayılan II. Meşrutiyet (1908-1918)
      ve Mütareke (1918-1922) yılları tüm ülke ve başkent İstanbul kadar Beşiktaş için
      de çoğu acı olaylarla dolu geçmiştir.
  
      Beşiktaş gene saraylar semtidir,
      ama 1908'de II. Meşrutiyet'in ilanı, 1909'da yaşanan 31 Mart Ayaklanması'nın
      ardından II. Abdülhamid'in Yıldız Sarayı'nda tahtında indirilip sürgüne
      gönderilmesiyle yönetim merkezi olma niteliğini, özel konumunu yitirmiştir. II.
      Meşrutiyet'in ilanıyla çoğu Beşiktaş'ta oturan II. Abdülhamid dönemi ricalinin
      de ayrıcalıklı yaşamları son bulmuş, bunların da bir bölüğü sürgün edilmiştir.
      Yeni padişah V. Mehmed (Reşad) Dolmabahçe Sarayı'nda bir meşrutiyet padişahı
  olarak yaşamış, yönetim erki yeniden Bâbıâli'ye geçmiştir. I. Dünya Savaşı (
  1914-1918 ) gitikçe ağırlaşan sıkıntılarla sürüp gitmişken, yenilginin ardından
      gelen Mütareke yılları ise İstanbul halkı için ilk kez tattığı işgal acısıyla
      birlikte direniş ruhunun da canlandığı dönem olmuştur. Beşiktaş halkı da
      Anadolu'da başlayan ulusal direniş hareketine hem insan kaynaklarını (özellikle
      denizciler) seferber ederek, hem de silah ve mühimmat kaçırılması (özellikle
      Maçka Silahhanesi ve Yıldız Muhabere Deposu'ndan) işine örgütlü olarak
      katılmıştır.Bu karanlık dönem zaferle sona ererken 17 Kasım 1922'de son padişah
      " VI. Mehmed (Vahdeddin) Yıldız Sarayı'ndan gizlice çıkıp Tophane rıhtımından
      açıkta bekleyen bir İngiliz zırhlısına geçerek kaçmış, ertesi yıl 2 Ekim 1923'te
      son işgal kuvvetleri de gene Dolmabahçe rıhtımında düzenlenen bir törenle
  İstanbul'u terk etmişlerdir.
  
      CUMHURİYET'TEN BUGÜNE

  29 Ekim 1923'te
      cumhuriyet ilan edildiğinde Beşiktaş kentin Beyoğlu yakasının bir parçası
  durumundaydı. Yönetsel bakımdan da Beyoğlu Mutasarrıflığı'na bağlıydı. Ama
  İstanbul artık eski İstanbul değildi. 470 yıl süren başkentlik ayrıcalığını
  yitirmiş, I. Dünya Savaşı ve Mütareke yıllarının yarattığı yıkım kentin yaşamını
  her yönüyle etkilemişti. Gene de ülkenin en büyük kentiydi, en önemli ekonomik
      ve kültürel merkezdi, ama bu sadece geçmişin mirasıydı. Cumhuriyet'in ilk 15
      yılı yani Atatürk dönemi boyunca yeni rejim kentsel gelişmede ağırlığı başkent
      Ankara'nın yaratılmasına ve İzmir gibi maddi yönden de yıkıma uğramış kentlerin
      imarına vermişti. İstanbul ise kendi yağıyla kavrulmaya çalışıyordu. Beşiktaş bu
      ortamdan en çok etkilenmiş semtlerden biridir.
  
      Önce 3 Mart ,1924'te
      hilafetin kaldırılması ve Osmanlı hanedanı mensuplarının yurt dışına
      çıkartılmalarıyla saraylar ve Beşiktaş'tan Arnavutköy'e kadar kıyı boyunca
      sıralanan sahilsaraylar ve yalılar boşalmış, bunların kimi kamu kurumlarına
      verilmiş, kimi depo ve okul olarak kullanılmaya başlanmış, kimi de yıkılmıştır.
      Eski devrin ricaline ait konaklar da benzer akıbete uğramış, konak düzeninin
      çökmesiyle birlikte kimi bölük bölük kiraya verilmiş, kimi terk edilmiş, kimi de
      yanmış ya da yıkılmıştır. Saraylarda ve konaklarda çalışan "saraylı" ve
      "bendegân" denilen çoğu Beşiktaş'la ilintili birçok kişi de artık semtin birer
      fakiri olarak yaşamlarını sürdürmeye başlamıştır. Bu gelişmelere bağlı olarak
      Beşiktaş'taki ticari hayatıda sarsıntı geçirmiştir. Beşiktaş'ın çehresini
      değiştiren Eski Besiktasilk girişimler Lütfi Kırdar'ın belediye başkanlığı
  döneminde (8 Aralık 1938-24 Ocak 1949) başlamıştır. Lütfi Kırdar Fransız şehir
      plancısı H. Prost'a hazırlatılan ve 1939'da onaylanan nâzım plan doğrultusunda
      kentte geniş çaplı bir imar hareketine girişti. Bulvarlar açmak, meydanlar
      oluşturmak, mevcut yolları genişletmek ve iyileştirmek, yeşil alanları
  düzenlemek, rekreasyon alanları yaratmak, su, elektrik, ulaşım gibi temel
      belediye hizmetlerinde nicelik ve nitelik bakımından artışlar sağlamak ve kente
      Cumhuriyet'in simgesi olacak anıtsal yapılar kazandırmak olarak özetlenebilecek
      temel ilkeler doğrultusundaki bu hareketin Beşiktaş'ta bıraktığı izler şöyle
      sıralanabilir: Dolmabahçe'den Rumelihisarı'na uzanan ve ilçeyi kente bağlayan
      ana yol ile Zincirlikuyu-Beşiktaş yolu ve semtin iç kesimlerini ana yola
      bağlayan Ihlamurdere Caddesi'nin niteliği yükseltilmiştir. Beşiktaş İskelesi'nin
      arkasında bulunan sokaklar istimlâk edilerek Barbaros Meydanı açılmış, önündeki
  şebekeli duvar kaldırılarak Barbaros Hayreddin Paşa Türbesi ortaya çıkartılmış,
  meydanın kenarına da Barbaros Anıtı yapılmıştır. Abbas Ağa Camii'nin üst yanında
      bulunan ve mahalle dokusu içinde kalan Abbasağa Mezarlığı kaldırılarak park
      olarak düzenlenmiştir.
  
      Ama buradaki mezar taşları üzerinde hiçbir
      inceleme yapılmadan ortadan kaldırıldığı için Beşiktaş tarihinin bu çok önemli
      belgeleri yok olup gitmiştir. Aynı şekilde Spor Caddesi'ni Maçka'ya bağlayan
      kavşağın solunda yer alan Maçka Mezarlığı'nın bir bölümü de yolu genişletmek
      amacıyla kaldırılmıştır. Gene bu dönemde Taşlık Parkı ile Vişnezade Parkı
  oluşturulmuş, Yıldız Sarayı'nın dış bahçesi, içindeki Çadır Köşkü ve Malta Köşkü
      ile birlikte satın alınarak Yıldız Parkı haline getirilmiştir. Dolmabahçe'den
      Nişantaşı'na uzanan vadi de park olarak düzenlenirken Dolmabahçe'yi Maçka'ya
      bağlayan Bayıldım Yokuşu bir seyir terası halinde yenilenmiştir

• Ortaköy, Rize yayla.
  

  
  ...Tümünü okumak için linke
      tıklayınız.

•  

Trabzonspor

 

??
Trabzon'da futbolun baslangici;
Birinci Dünya Savaşı oncesine
dayaniyor. O tarihlerde sehrin en kalabalik mahallesi olan bugunku Ortahisar
mahallesinde ilk kez Rumlar tarafindan futbolun oynandigi bilinmektedir.
Trabzonlu gencler sehrin dort bir yanindan Ortahisar mahallesine gelerek
Rumlarin futbolunu seyrediyorlardi;. Sonralari Rumlar Trabzonlu gencleri de
aralarina alarak o daracik sokaklarda futbolu yayginlastiriyorlardi. Futbol
tutkusu her gecen gun bir cig gibi buyuyordu. Tipki horon gibi Trabzon insaninin
bunyesine uygun bir oyundu. Bu nedenle kisa surede buyuk ilgi
gormustu.

Bir gun sadece Trabzonlu genclerin futbol oynadigi bir sirada
top hemen karsidaki Rum evinin acik penceresinden iceriye girer. Elindeki topla
disari cikan yasli, bir Rum, Trabzonlu gencleri iyi bir azarlayarak kovmustu. Bu
olaydan sonra Rumlarin ileri gelenleri Ortahisar mahallesinde futbol oynanmasini
yasakladilar. Ozellikle Trabzonlu genclere. Cunku Rum gencleri zaten fazla
oynamiyordu. Ara sira oyunlarina da izin veriliyordu. Trabzonlu gencler icin
buyuk bir tutku haline gelen ve yeni yeni dogmakta olan futbola vurulmus bir
darbeydi yasaklama olayi. Bir kere kaptirmislardi futbola kendilerini bu
gencler. Yapacak baska bir isleri de yoktu. Ortahisar mahallesi disinda da
futbol oynamaya elverisli saha pek yoktu. Olsa bile oralarda Rumlarin baskilari
daha fazla idi. Butun tehlikelere ve baskilara ragmen gencler kacamak yaparak
futbol oynamaya devam ettiler. Ta ki Birinci Dunya Savasina kadar. Savas tum
ulkede oldugu gibi Trabzon'da da bircok genci futbol sahalarindan alip savas
meydanlarina suruklemisti. Gencler artIik top yerine silaha
sarilmislardi.

Birinci Dunya Savasi sonrasi; yeniden yapilanmaya giren
gencler, futbolu yasatma ve gelistirme gayretine girdiler. Sehrin dort bir
yaninda bos bulduklari arsalarda topun pesinden kosmaya devam ettiler.Bu arada
Lise Fransizca ogretmeni Burhanettin Kahyaoglu, Beden Terbiyesi ogretmeni Sami
bey, Hifzirrahman Rasit Oymen, Tevfik Yunusoglu, Kemal Ozsubasi ve Ali
Yusufoglu'nun basini cektigi bir grup genc Trabzon'da ilk Kulubu kurma gayretine
girdiler. Bu genclerin gayretleri sehrin butun semtlerinde buyuk destek
goruyordu. Butun gayretler 20 Ocak 1921 gunu mutlu sonla noktalaniyor ve
Trabzon'un ilk Kulubu kuruluyordu. Sari kirmizi renkleri sectikleri kulube
Idmanocagi adini verdiler. Iki yil sureyle Trabzon'un tek kulubu olan
Idmanocagi, ayni zamanda Trabzon futbolunun da temelini teskil ediyordu.

Trabzonspor'un kuruluşu

Türkiye Idman Cemiyetleri ittifakinin kurulmasi
ve Turk Sporunun bu ilk orgutunun tum Anadolu'ya yayilmasi, Trabzon'da da
etkisini gostermisti. Bu etki sonucu yeni yeni kulupler kurulmaya baslandi.
Idmanocagi, Idmangucu, Necmiati'den sonra Trabzon Lisesi bunyesinde Lise adini
tasiyan yeni bir kulubun kurulmasiyla kulup sayisi 4 olmustu. 1923 yilindan
sonra Trabzon'da Idmanocagi ve Idmangucu arasinda buyuk bir rekabet baslamisti.
Bu oyle bir rekabetti ki Istanbuldaki Galatasaray- Fenerbahce rekabetine
benziyordu. Hatta zaman zaman onu bastirdigi bile oluyordu. Trabzon sanki
Ocaklilar, Gucluler diye ikiye ayrilmisti. Trabzon'da futbolun bu iki takim
arasindaki rekabetten yuceldigi soylenebilir. Rekabet zamanla oylesine buyuk
boyutlara vardi ki Trabzon'un Turkiye liglerinde gec temsil edilmesinin de esas
nedeni budur. Ne var ki iki kulup arasindaki cekisme sehrin futbolundaki
kaliteyi de her gecen gun arttiran faktor oldugu gozardi edilemez.

1923
yilinda Trabzon'da ilk resmi lig maclari oynanmaya baslandi.Ilk sezon Idmanocagi
sampiyon olmustu. Bunu 1923-24,1924-25 sezonlarinda Lise takiminin arka arkaya
sampiyonluklari izledi. 1925 sezonunda yine Idmanocagi sampiyon olurken, 1929
yilina kadar da once Lise, arkasindan Muallim Mektebi daha sonra da Ticaret
Lisesi takimlari mutlu sona ulastilar.

Idmanocagi ile Idmangucu
arasindaki buyuk rekabet 1930'dan sonra had safhaya ulasti. 1929-30'dan sonra 5
kez arka arkaya Idmanocagi'nin sampiyon olmasindan sonra 1934-35 sezonundan
itibaren Idmangucu takimi tam 7 yil arka arkaya sampiyon olarak bu iki takim
arasindaki rekabeti busbutun alevlendirmisti.

1940'li yillarda Trabzon
futbolundaki guc lise takimlarina gecmisti. Tam 6 kez arka arkaya sampiyonlugu
kazanmasi da bunu gosteriyordu. Bu aralar dikkat ceken bir hususta Trabzon'daki
butun futbol yildizlarinin Lise takimlarindan yetismis olmalariydi. Ozellikle
Trabzon Lisesi bir futbolcu kaynagi olmustu. 1947-48 sezonundan itibaren
sampiyonluk yine Idmanocagi ile Idmangucu arasinda el degistiriyordu. Bu arada
Necmiati'de iki sezon sampiyon olarak Trabzon futbolunda soz sahibi oldu. Bu
arada Trabzon'da yeni yeni kuluplerde kuruluyordu. 1938'de kurulan Dogan
Genclik, 1941 yilinda Akcaabat Lisesinde kurulan Akcaabat Genclik (Bugunku
Sebatspor), 1950 yilinda Surmene ilcesinde kurulan Surmene Genclik, 1952 yilinda
ayni ilcede kurulan Zafer Genclik, 1953 yilinda kurulan Yolspor 1955 yilinda
kurulan Yalispor bu takimlarin basinda geliyordu.

1930'lu yillarda
baslayan Idmanocagi, Idmangucu rekabeti 1940'li, 1950'li, 1960'li yillarda
olanca siddetiyle devam ediyordu. Bu gitgide rekabetten ote boyutlara
varmaktaydi. Ocakli ve Guclu olmak Trabzon'da adeta bir spor mezhebi haline
gelmisti. En kotu sezonlarda bile rekabetlerinden hic bir sey
kaybetmiyordular.

Trabzon oylesine ikiye ayrilmisti ki Ocaklilar Sari
Kirmizi diye Istanbul'daki Galatasaray'i Idmanguclulerse Yesil Beyaz renklerine
ragmen Fenerbahce'yi destekliyorlardi. Rekabet bir de bu sekliyle alevlenmisti.
Bu arada renkleri Sari Lacivert olan Necmiati bile bu rekabetin disinda
kalmisti. Aslinda bu buyuk rekabetten en karli Trabzon futbolu cikiyordu.
Oncelikle sehirde futbol tutkusu koruklenmisti. Bu buyuk rekabetten dogan buyuk
iddia Trabzon'da buyuk yildizlarin cikmasina neden olmustur. Ancak, Trabzon
insaninin alin yazisi olan gurbetcilik 1930'lu yillarda Trabzon'daki futbol
yildizlarinin kaderine tesir etmisti. Pekcogu yuksek ogrenim ugruna ana
kucaklarini baba ocaklarini terk etmek zorunda kaldilar. Gittikleri Istanbul ve
Ankara'da surdurdukleri futbol yasamlarinda gercekten buyuk yildiz oldular. Bir
Hasan Polat ve kardesi Ali Polat Ankara Genclerbirligi'nde , bir Selim
Satiroglu, Ahmet Karlikli Galatasaray'da bir Taka Naci, Zekeriya Bali
Fenerbahce'de, Nazmi Bilge Besiktas'da yildiz futbolcu
oluverdiler.

1962-63 sezonunda tum yurtta bir Il Takimi kurulmasi
ongorulmustu. Zamanin Futbol Federasyonu Baskani Orhan Seref Apak, Turkiye
liglerini guclendirmek ve tum yurda yaymak amaciyla bir seferberlik baslatmisti.
Her ilde bir futbol takimi kurup Turkiye liglerinde yer almasi seferberligi
buyuk bir hizla devam ediyordu. Trabzon elbette ki bunun disinda kalamazdi.
Yalniz bir Il Kulubu kurulmasinin en zor olan illerin basinda kuskusuz Trabzon
gelmekteydi. Idmanocagi, Idmangucu rekabeti Trabzon futboluna oylesine hakimdi
ki bu iki kulubun bir cati altinda toplanmasina imkan yoktu. Nitekim boyle bir
girisimde bulunmak isteyen bir avuc idealistin daha ilk calismalarinda bunun
imkansiz oldugu gercegi bir kez daha anlasilmisti.

Tum Trabzonlular,
Trabzonspor adiyla bir kulubun kurulmasini yurekten arzuluyorlar. Ancak bu isi
bir turlu gerceklestirememenin ezikligini yasiyordular. Yetkililerinde araya
girmesi, sonucu pek degistirmiyordu Ocaklilar da, guclulerde yeni kurulacak
kulupte kendi isimlerinin, hatta renklerinin hakim olmasini istiyordular ve bu
konuda en ufak bir fedakarlikta bulunmuyorlardi. Her gun, her aksam toplanti
ustune toplanti yapiliyordu. Bazen tam bir anlasma zemini ortaya cikiyor ama
yine en ufak bir ayrinti herseyi berbat ediyordu. Havaya silahlar atiliyor,
karakollara, hatta mahkemelere kadar uzanan olaylara rastlaniyordu. Ote yandan
Futbol Federasyonunun il kulupleri icin tanidigi surenin de sonu
yaklasiyordu.

21 Haziran 1966 tarihinde Idmanocagi, Martispor ve
Yildizspor'un da katilimi ile sari kirmizi renkler altinda Turkiye 2. Ligine
alindi. Ancak, resmi bir yazinin suresi icinde ilgili yere teblig edilmedigi
icin Idmanocagi'nin Ikinci ligde oynamasi durduruldu. Bu tarihten yaklasik bir
ay sonra 20 Temmuz 1966'da bu kez Idmangucu, Karadenizgucu, Martispor ve
Yolspor'un katilmasiyla Trabzonspor kirmizi-Beyaz renklerle kuruldu. Ne varki
Idmanocagi buna karsi cikti. Danistay'da actigi dava ile yurutmeyi durdurma
karari alininca ortalik yine karisti. Trabzon'daki gergin durum uzerine araya
zamanin Beden Terbiyesi Genel Muduru Ulvi Yenal girdi. Ulvi Yenal, Idmanocagi ve
Idmangucu'nun birlesmemeleri halinde iki kulubunde Turkiye 2. Ligine
alinmayacagini bildirdi. Bu durum Trabzon'da ve her iki kulup cevresinde "Sok"
etkisi yaratmisti. Birlesmeleri buyuk sorun olan bu iki kulubun, birlesmemeleri
halinde Trabzon Turkiye liglerinde temsil edilemeyecekti. Trabzon'daki geceli
gunduzlu yapilan ve buyuk tartismalara neden olan toplantilar sonunda 2 Agustos
1967 gunu Idmanocagi ile Idmangucu birlesmesi gerceklesti ve
Trabzonspor;Idmanocagi, Idmangucu, Karadenizgucu ile Martispor'un birlesmesi ile
ortaya cikti.

Artik butun resmi islemler tamamlandiktan sonra sira
gelmisti Trabzonspor'un renklerine. Renk bulmak oyle kolay olmadi. Trabzon'da
uzun yillar suren Idmanocagi-Idmangucu rekabetinde Sari-Kirmizi ve Yesil-Beyaz
renkler hakimdi. Trabzonspor'un renkleri bu renklerin disinda olmaliydi.
Trabzon'u ve Karadeniz'i simgeleyen renkler araniyordu. Bu konuda yarisma
acilmasi da gundeme geldi ancak sonra vazgecildi. Renk icin geceli gunduzlu
toplantilar duzenleniyordu. Dort toplantidan sonuc alinamamisti. Besinci
toplantida hersey bitecekti. Artik taraftarin da sabri kalmamisti. Sonunda
Trabzon ve Karadeniz'in sembolu olan Hamsi uzerinde duruldu. Hamsi'nin gumus
mavisi rengi ve gozlerinin bordosu dikkate alindi. Kimileri buna karsi cikti.
Neymis efendim bordo renk kirmiziya kaciyormus. Oyle ya Idmanocagi renkleri de
Sari-Kirmizi ya. Iste bu nedenle bordonun rengi biraz koyu tutularak
Idmanocaginin kirmizisindan kacinildi. Boylece bir haftadir sehirde suren renk
kavgasi sona ermisti ve Trabzonspor Bordo-Mavi renklere kavusmus oldu.